Η Σχολή

Η Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα, με έδρα στη Θεσσαλονίκη, μέλος του Δικτύου Σχολών Πολιτικών Σπουδών του Συμβουλίου της Ευρώπης, προσφέρει ποιοτική εκπαίδευση σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, ακτιβιστές, εμπειρογνώμονες και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών στην Ελλάδα. Η Σχολή στοχεύει στην προώθηση της ανταλλαγής ιδεών και γνώσεων και την τόνωση της συνεργασίας και του διαλόγου μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών, των φορέων χάραξης πολιτικής, των ειδικών και των μέσων ενημέρωσης. Προάγοντας την εκπαίδευση για δημοκρατικό πολιτισμό και ανάπτυξη ικανοτήτων για έναν ισότιμο, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμο κόσμο, στοχεύει στην ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών και της κοινωνίας των πολιτών. Η διεπιστημονική και προσανατολισμένη στην πράξη διδασκαλία, η έρευνα και ένα εκτεταμένο ευρωπαϊκό και διεθνές δίκτυο, που χαρακτηρίζονται από δημόσιο διάλογο και συμμετοχή των πολιτών, προετοιμάζουν τους σπουδαστές στη δημοκρατική διακυβέρνηση, τον ακτιβισμό και την ενεργή κοινωνία των πολιτών.

Η Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα ιδρύθηκε το 2014 από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Συμβίωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Οι στόχοι του εκπαιδευτικού μας προγράμματος περιλαμβάνουν 1) την προάσπιση και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου μέσω ποιοτικής εκπαίδευσης, 2) την ανάπτυξη ικανοτήτων για δημοκρατικό πολιτισμό και 3) την καταπολέμηση των διακρίσεων. Πιστεύουμε ότι η εκπαίδευση είναι αφ’εαυτής ανθρώπινο δικαίωμα και ένα μέσο για την πραγματοποίηση άλλων ανθρώπινων δικαιωμάτων -μέσω της εκπαίδευσης, τα κοινωνικά αποκλεισμένα άτομα μπορούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και να αποκτήσουν τα μέσα για να συμμετέχουν πλήρως στις κοινότητες τους. Με το έργο μας ως Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα, μέλος του Δικτύου του Συμβουλίου της Ευρώπης, στοχεύουμε στη διερεύνηση των δημοκρατικών διαδικασιών και στην ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτισμού, ενθαρρύνοντας το διάλογο μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών, των φορέων χάραξης πολιτικής, των ακτιβιστών, των ειδικών και των μέσων ενημέρωσης, καθώς και στην οργάνωση των κοινοτήτων για έναν πιο δημοκρατικό, ισότιμο και βιώσιμο κόσμο.

Τα προγράμματα κατάρτισης και μάθησης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση των ικανοτήτων των ατόμων, των οργανισμών και των θεσμών ώστε να συμβάλλουν με τη σειρά τους στην οικοδόμηση των δημοκρατικών θεσμών και της δημοκρατικής ιδιότητας του πολίτη. Αναπτύσσουμε εκπαιδευτικό υλικό για βασικά θέματα, αναλαμβάνουμε εκπαιδεύσεις σχετικά με αυτά, ενώ διευκολύνουμε την δικτύωση αυτών που έχουν εκπαιδευτεί, ώστε να μπορέσει να μάθει ο ένας από την εμπειρία του άλλου. Χρησιμοποιούμε βιωματικές μεθόδους για να δημιουργήσουμε έναν χώρο στον οποίο τα άτομα μπορούν να αναστοχαστούν πάνω στις δικές τους πρακτικές και να μάθουν νέες προσεγγίσεις, τεχνικές και εργαλεία προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η εργασία τους συμβάλλει ενεργά στη δημοκρατία.

Η Σχολή ξεκίνησε με τη διοργάνωση σεμιναρίων, συνεδρίων και εργαστηρίων, παρέχοντας μια πλατφόρμα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους επαγγελματίες και μη των ΜΜΕ, τις ΜΚΟ και την διακυβέρνηση σε όλα τα επίπεδα για να συνεργαστούν με ειδικούς και ακαδημαϊκούς. Από τον Απρίλιο του 2014, το πρόγραμμα αναπτύσσεται σημαντικά κάθε χρόνο.

Η πρωτοβουλία αυτή του Συμβουλίου της Ευρώπης από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έχει σκοπό την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών, την ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και την προώθηση δημοκρατικών πρωτοβουλιών. Σήμερα, οι 21 σχολές που το απαρτίζουν εστιάζουν στις προκλήσεις που προκύπτουν για τη δημοκρατία και τους θεσμούς της.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής στην Ελλάδα αποτελείται από ετήσιο κύκλο σεμιναρίων, συμμετοχή στο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Δημοκρατία του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο, καθώς και εκπαιδεύσεις ανάπτυξης ικανοτήτων. Οι προτεραιότητες εστιάχουν στα ανθρώπινα δικαιώματα, την καταπολέμηση των διακρίσεων, την κοινωνική συμπερίληψη, τη δημοκρατική ιθαγένεια/ιδιότητα του πολίτη, την ελευθερία της έκφρασης, τη δημοκρατική διακυβέρνηση, την ισότητα και την έμφυλη βία, τη μετανάστευση και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το έργο της Συμβίωσης-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα χρηματοδοτείται από επιχορηγήσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ οι εκδηλώσεις συχνά μοιράζονται πόρους στο πλαίσιο σχετικών χρηματοδοτούμενων έργων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως EC REC (Δικαιώματα, Ισότητα και Ιθαγένεια), AMIF, EACEA, κ.λπ. Οι επιχορηγήσεις του ΕΟΧ έχουν συγχρηματοδοτήσει πολλά σεμινάρια. Οι μακροχρόνιες συνεργασίες της Συμβίωσης-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα με άλλες Σχολές, με διακρατικούς Ευρωπαίους εταίρους στο πλαίσιο των έργων της ΕΚ, με πολιτικά ιδρύματα και την κοινωνία των πολιτών στην Ελλάδα και παγκοσμίως, έχουν αποτελέσει πολύτιμους πόρους στο έργο μας.

“Με βάση την υπόθεση ότι η άσκηση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ισοδυναμεί με δημοκρατικό κράτος δικαίου, ότι δεν υπάρχει ένας μόνο σωστός τρόπος εκπαίδευσης για δημοκρατική ηγεσία και κατανοώντας πόσο σημαντικός είναι ο εκδημοκρατισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα στοχεύει στην ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης και της συμμετοχής στο δημόσιο διάλογο προωθώντας τη δημοκρατική πολιτική κουλτούρα, τη συμμετοχή των πολιτών, τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και δίνοντας φωνή σε αυτές/ούς που είναι περιθωριοποιημένες/οι ή η φωνή τους δεν ακούγεται.

Το ζήτημα της ιθαγένειας/δημοκρατικής ιδιότητας του πολίτη βρίσκεται στην καρδιά της νομιμότητας της εξουσίας και της πολιτικής συγκρότησης του υποκειμένου. Οι συζητήσεις για την ιθαγένεια – τι σημαίνει να είσαι πολίτης, ποιος μπορεί να ενεργεί ως πολίτης, ποιες υποχρεώσεις απορρέουν από την ιθαγένεια – βρίσκονται στην πρώτη γραμμή πολλών πολιτικών αφηγηματικών λόγων. Ξανά και ξανά επιδιώκουμε να καταλάβουμε πώς διεκδικείται, αμφισβητείται, χτίζεται – με λίγα λόγια, πως θεσπίζεται η ιθαγένεια. Η ιθαγένεια είναι ένα άνευ προηγουμένου έργο σε εξέλιξη. Όμως, δεν αφορά απλώς το καθεστώς και τα δικαιώματα. Υπάρχει επίσης ένα δυναμικό στοιχείο: πολίτες, μετανάστες, πρόσφυγες, παράτυποι μετανάστες και κράτη, όλοι θεσπίζουν αξιώσεις για την ιθαγένεια. Πώς οι πράξεις διαμορφώνουν τις ιδέες μας για τα ζητήματα της ιθαγένειας και την ίδια την έννοια της ιθαγένειας; Οι πράξεις που διατυπώνουν/αρθρώνουν απαιτήσεις για ιθαγένεια (και δημιουργούν αιτούντες) δημιουργούν νέους τόπους ανήκειν και ταυτοποίησης, διαφοροποιημένους από τους παραδοσιακούς και ακόμη σημαντικούς τόπους ιθαγένειας, όπως η ψηφοφορία, η κοινωνική ασφάλιση και η στρατιωτική υποχρέωση. Οι πράξεις ιθαγένειας εκτείνονται πέρα από τα όρια και παράγουν νέα θέματα και κλίμακες ιθαγένειας. Επεκτείνουμε την εστίαση από όσα λένε οι άνθρωποι (απόψεις, αντιλήψεις, στάσεις) σε όσα κάνουν οι άνθρωποι – ένα σημαντικό συμπλήρωμα, και μερικές φορές διορθωτικό, μιας συμβατικής εστίασης σε όσα λένε οι άνθρωποι ή οι αρχές – είτε το ΣτΕ, η ΕΕ, καθώς και τα εθνικά δικαστήρια, θεσμοί και οργανισμοί – για την ιθαγένεια και την ταυτοποίηση.”

Δέσποινα Συρρή